Weekuitdaging 18
Week van de arbeid
Wat gaan we doen?
Je bent thuis misschien al lekker duurzaam bezig. Je hebt weinig afval, recyclet het zo goed mogelijk. Je eet misschien vegetarisch en let op je energieverbruik. Maar hoe zit dat eigenlijk op je werk?
Veel mensen letten er daar een stuk minder op. Staan uren in de file. Scoren nog snel een bakkie met saucijzenbroodje op het station. Huppakidee, afval weg ermee. En op het werk staan de lichten altijd aan en je hebt maar één prullenbak onder je tafel…Tja, wat doe je eraan?
Het is ook best lastig, want je bent in jouw duurzaamheidsambitie misschien afhankelijk van je baas of van je collega’s. Tenminste, dat denk je. Weet dan dat steeds meer werkgevers het hoofd breken over hoe ze energie en grondstoffen kunnen besparen, en hoe ze ervoor kunnen zorgen dat werknemers gezonder eten, en meer bewegen. Simpelweg omdat het hen veel geld bespaart.
Duurzaamheid op het werk is al lang niet meer iets voor gekkies. Het is financiële noodzaak en zal ook steeds meer met wetgeving worden bedongen.
1 mei is de dag van de Arbeid. Weet jij wát er dan gevierd wordt? Vast niet! Het voert terug naar het begin van de achturige werkdag, die eind 19e eeuw wereldwijd werd bejubeld. Een mijlpaal! Mensen gingen weer met meer zin naar hun werk.
Maar zijn we daar nu eigenlijk nog steeds zo enthousiast over? De 9 tot 5 mentaliteit staat inmiddels vaak synoniem aan weinig zeggend en demotiverend werk. Bijna anderhalve eeuw later zijn we wel toe aan iets nieuws! We vieren deze week De week van de arbeid. De week van betekenisvolle en duurzame arbeid…
van 9-5 mentaliteit?
ik ga voor 10-3!
Bullshitbaan
En er is meer aan de hand. Want nu we in onze welvaart haast alles voor handen hebben, wordt zingeving, kwaliteit van leven en geluk steeds belangrijker. Uit onderzoek blijkt dat bijna 40% van de Nederlandse hoogopgeleide werknemers vindt dat hun hun job overbodig is, en niets zinvols toevoegt aan de maatschappij.
Een bullshitbaan dus! Een baan die slecht is voor je mentale gezondheid en bovendien vaak oersaai. Je raakt er gedemotiveerd en gedeprimeerd van. Het kan leiden tot een bore out en andere vormen van ongeluk. En de wereld, die wordt er ook niet beter van.
We werken gemiddeld 80.000 uur in ons leven. Laten we met die tijd iets leuks en nuttigs doen. Voor onszelf en voor de wereld!
Kleine stap
Of je nu thuis werkt of op kantoor, met een paar simpele ingrepen kun jij de milieudruk helpen verkleinen. Drink je koffie? Koop dan biologisch en Fairtrade en neem natuurlijk je eigen mok ipv bekertjes. Gebruik je veel papier? Zorg voor duurzaam papier, print zo min mogelijk, liefst zwart-wit en vanzelfsprekend dubbelzijdig. Recycle je afval op kantoor en in je werkkamer. Hieronder helpen we je graag verder op weg.
Met 52 tips voor duurzaamheid op de werkvloer! Download ze hier.
Start jouw eigen duurzaamheidsbeweging op je werk. Vind een paar gelijkgestemde collega’s en stap naar je baas. Wedden dat hij/zij open staat voor een gesprek? Of ben je zelf de baas en zoek je hulp om een interne en praktische duurzaamheidscampagne te organiseren? Om een duurzaamheidsvisie te ontwikkelen voor je bedrijf? Neem dan contact op met ons op via [email protected]. Wij hebben het programma '52 Weken Duurzaam voor op de werkvloer' ontwikkeld en helpen je graag verder.
Grotere stap
Ben je op zoek naar meer zingeving in je huidige werk. Of twijfel je of een andere baan misschien beter bij je zou passen? In een interview met 52 Weken Duurzaam leggen Marieke en Pleuni uit waarom zij BetekenisBaan.nl zijn gestart. Kijk het interview hier terug. Of lees dit artikel: https://maatschapwij.nu/blogs/betekenis-baan/
Op maandag 8 mei van 19.30-21.30 uur organiseren zij voor jou de gratis online workshop ‘In 3 stappen naar betekenis in je baan’. Meld je hier aan.
In deze interactieve workshop ontvangen wij je vanuit 52 Weken Duurzaam en introduceren we ons programma 'Duurzaam op de werkvloer'.
Vervolgens neemt Marieke van BetekenisBaan je mee in hoe jij positieve impact maakt in je (huidige) werk. Je krijgt de handvatten om te ontdekken wie je bent en wat jij belangrijk vindt. Zo ontdek je waar jij een betekenisvolle bijdrage aan wilt leveren waardoor je sneller kansen ziet die hierbij aansluit. Er wordt gebruik gemaakt van de drie fases van de Waardevol Werk-methode: Purpose, Potential & Plan.
Purpose: Ontdek welk maatschappelijk probleem jij wilt helpen oplossen en vorm je betekenisvolle visie.
Potential: Leer waar je goed in bent en wat belangrijk voor je is, zodat je jouw potentieel kunt benutten in je betekenisbaan.
Plan: Bepaal wat jouw voorwaarden zijn voor je werk, ontwikkel jouw strategie voor verandering en vertaal deze naar concrete acties.
52 tips voor duurzaamheid op je werk
-----download hier!
ENERGIE/GAS
1 GA VAN HET GAS AF
Houd je warm en isoleer je kantoor. Installeer zonneschermen, bedenk alternatieven voor de airco. De verwarming lager en een warme trui aan.
2 BESPAAR ENERGIE
Doe lichten uit, haal apparatuur van stand-by, vervang gloei en spaarlampen voor Led-lampen. Check oude apparatuur op energieverbruik en vervang bewust.
3 VERMINDER WARM WATERVERBRUIK
Neem je eigen gedrag onder de loep. Kan het ook met koud water?
4 WEK DUURZAME ENERGIE OP
Leg zonnepanelen op je dak, installeer een zonneboiler, of koop groene stroom in.
VOEDSEL
5 VERSPIL GEEN/MINDER VOEDSEL
Reduce (slimme inkoop), reuse (als iets over is, maak er iets anders van), recycle (scheid je afval) of rot (composteer)
6 EET GEZONDE EN PLANTAARDIGE VOEDING Organiseer een vega(n) themaweek of standaard dag(en) in de week. Zorg bijv. voor biologisch fruit bij de koffiecorner.
7 EET LOKAAL EN UIT HET SEIZOEN
Hierdoor verminder je de vervoerkilometers van je eten en bespaar je een hoop CO2.
8 DRINK DUURZAME KOFFIE EN THEE
Koop fairtrade en met milieukeurmerk. Is er iemand die de koffiedrab kan hergebruiken (voor bijv. paddestoelenkweek)?
HET GROENE GESPREK
9 LAAT JE STEM HOREN
Hoe actief is de OR? Richt je eigen duurzaamheidsbeweging op, organiseer een duurzaamheidscafé. Zet een positieve toon.
10 GEEF COMPLIMENTEN
Zet mensen die het goede voorbeeld geven in de spotlights. Geef ze complimenten en beloon ze. Vier de successen met elkaar.
11 LUISTER EN VRAAG DOOR
Ga het gesprek aan met elkaar. Maar let op: Geen wijzend vingertje. Met de duim omhoog...
12 WEES EERLIJK
De weg naar een duurzamere leefstijl is a bumpy road. Hou vol, wordt niet rigide. Wees eerlijk over je guilty pleasures en klimaatspagaten.
GROEN
13 VERGROEN JE BUITENRUIMTE
Heb je een bedrijfstuin? Ga tegelwippen en verhoog de biodiversiteit. Maak je tuin dit jaar eens niet winterklaar. Is een moestuin wat voor jou?
14 KIJK NAAR JE OMGEVING
Je kunt verder kijken dan je eigen tuin. Werk samen met bedrijven in de buurt voor vergroening van de wijk.
15 LET OP JE NATJE EN DROOGJE
Watertekort of wateroverschot; maak je bedrijf klimaatbestendig. Vang regenwater op, creëer een wadi, een groen dak. Gebruik minder leidingwater.
16 WEES LIEF VOOR DIEREN
Welke diersoorten kun jij helpen in jouw omgeving? Creëer bijv. rommelhoekjes voor de egel. Maak vogelkastjes of een insectenhotel.
MOBILITEIT
17 RIJ MINDER AUTO (EN PAK DE FIETS OF OV)
Is er een stimulerend fietsenplan of OV- beleid?Elektrisch rijden en minder vliegen?!
18 MAAK MEER AFSPRAKEN ONLINE
Sinds Corona natuurlijk doodgewoon, minder vervoer, meer Zoom! En het is efficiënt ook.
19 BEWEEG EN BLIJF FIT
Neem de trap ipv lift, maak een groen ommetje in pauze. Doe eens een wandeloverleg ipv zitoverleg. Zitten is het nieuwe roken!
20 WERK VAKER THUIS
Kun jij buiten de spits naar je werk of af en toe een dagje thuis werken?
DUURZAME INZETBAARHEID/WERKPLEZIER
21 BEN JE BLIJ?
Hoe is jouw energiebalans. Zit je op de goede plek? Heb je doorgroeimogelijkheden, ruimte voor ontwikkeling? Ruimte om... jezelf te zijn?
22 WAT IS JULLIE BEDRIJFSCULTUUR?
Wat zijn je werktijden, hoe wordt er vergaderd? Is er ruimte voor verandering, out of the box ideeën? Wat kan er duurzamer?
23 VIER EEN FEESTJE
Doelen gehaald? Vier je succes! Bedenk een duurzame beloning.
24 CREËER EEN GEZONDE WERKOMGEVING
Met voldoende ventilatie, werkplekken bij daglicht, mooie planten, ergonomische bureaustoelen en tafels om ook staand aan te kunnen werken...
CIRCULAIR
25 ANALYSEER JE AFVAL (EN BEPAAL JE BESPAARDOELEN)
Als je weet welke afvalstromen je het meeste hebt, kun je beginnen met het organiseren van bespaardoelen.
26 REFUSE, REDUCE, REUSE, RECYCLE EN ROT
De 5 R’en als geheugensteuntje bij alles wat je doet. Op weg naar Zero waste!
27 STOP MET WEGWERP. HERGEBRUIK!
Met eigen mok naar je werk? Een flesje water mee in de trein of auto? Onderzoek waar jij wegwerpzooi kunt vervangen.
28 VOORKOM ZWERFAFVAL EN RUIM HET OP
We verliezen het vaak per ongeluk. Door zwerfafval op te ruimen help je een ander. En de natuur. Raap iedere dag 2 stuks zwerfafval tijdens je ommetje.
INKOOP (EN VERKOOP)
29 WERK SAMEN MET DUURZAME PARTNERS
Welke eisen stel jij aan je opdrachtgevers en -nemers. Investeer je in continuïteit en duurzaam relatieonderhoud?
30 KOOP DUURZAAM IN EN DEEL
Duurzaam toiletpapier, papier, pennen en nietmachines... Wat hebben we echt zelf nodig aan kantoorsupply? Wat kunnen we met elkaar delen?
31 GEEF DUURZAAM WEG
Relatiegeschenken en kerstpakketten; koop duurzaam in en geef het goede voorbeeld. Of vervang een cadeau voor een ervaring.
32 GEBRUIK MINDER PAPIER
Printpapier, flip-overs, verpakkingskarton Hoe kun jij zorgen voor minder papierverbruik?
moeten we nog wel printen? Wat zijn alternatieven?
BETEKENISVOL WERK
33 DRAAG BIJ
Wat doet jouw bedrijf voor een betere wereld? Direct of indirect? Wat kun je bedenken op je werk om meer zingeving te creëren met elkaar?
34 MAAK POSITIEVE IMPACT
Wat draag jijzelf bij? Vergroot jouw invloed erop! Formuleer jouw purpose, potential & plan dmv de ‘waardevolle werkmethode’.
35 ONTWIKKEL JE
Creëer budget voor (persoonlijke) groei.
36 VERANDER GEWOONTES
Dit jaar een zelfgemaakte kerstboom? Een duurzaam kerstpakket? Ben jij een leider en durf je het goede voorbeeld te geven?
GEBOUW EN ONDERHOUD
37 MAAK DUURZAAM SCHOON
Niet alleen zijn veel gebruikte schoonmaakmiddelen heel slecht voor het milieu, maar ook nog eens voor je gezondheid.
38 CHECK INSTELLINGEN EN TEVREDENHEID
Een gezond binnenklimaat creëer je door de juiste afstelling van ventilatie, verwarming en lichtinval. Check deze regelmatig voor optimalisatie en tevredenheid bij medewerkers.
39 REPAREER WAT STUK IS
Is er iets kapot? Kan het worden gerepareerd? Zo niet, kan het tweedehands/refurbished worden vervangen? Laatste optie is een duurzame nieuwe aanschaf.
40 BEHEER JE GEBOUW
Pleeg duurzaam onderhoud binnen en buiten, aan vloer, kozijnen en beglazing.
COMPUTER EN DATA
41 RUIM OP
Ruim je harde schijf op, gooi mails weg. Minder data scheelt veel energieverbruik. En een opgeruimde computer geeft meer overzicht.
42 ZET NIET OP STANDBY
Heb je stekkerblokken met aan- en uitknop?
43 CHECK JE WEBSITES
Is jouw website oud of traag? Een lichte, opgeruimde site is sneller en energiezuiniger.
44 GOOGLE NIET
Check het gebruik van programma’s en apps op energieverbruik. Ecosia is een groen alternatief voor Google.
VISIE EN DOELEN
45 BEREKEN JE CO2-FOOTPRINT
Verdiep je in de problemen. Waar kun je de meeste impact maken, maak er een wedstrijd van.
46 ANALYSEER JE KANSEN
Voordelen van verduurzaming zijn legio, benoem ze, dan hou je het beter vol. Maak het SMART.
47 ZET KLEINE STAPJES
Zie door de bomen het bos, probeer en neem actie, maak het niet te groot in één keer.
48 MAAK GOEDE VOORNEMENS
Stel doelen, maak ze publiekelijk tijdens bijvoorbeeld de nieuwjaarsreceptie.
GELD
49 SPAAR GROEN
Waar belegt jouw pensioenfonds? Vraag ernaar.
50 BANKIER, BELEG EN VERZEKER GROEN
Is het tijd om over te springen naar een andere bank of verzekeraar?
51 KOOP JE SLECHTE GEWETEN AF
Compenseer je uitstoot (door vliegen), doneer aan goede doelen.
52 ZET JE BONUS IN!
Wat ga je voor leuks doen met je bonus? Zet hem duurzaam in!
Beloning
Accountant - Column week 18
Mijn vader – de grote held in mijn leven – werkte veertig jaar als accountant bij een grote verzekeringsmaatschappij. En hij heeft zijn werk nooit echt leuk gevonden. Op mijn vraag of dat niet vreselijk zonde is, is zijn antwoord dat het idee dat je werk bij je moet passen, dat werk iets is waarin je je moet kunnen ontplooien, dat je werk in lijn moet zijn met je idealen, echt een nieuwerwetsche uitvinding is. Vroeger moest je gewoon een baan hebben om je brood te verdienden voor je gezin – einde verhaal.
Gelukkig heb ik werk dat wel bij me past. Als journalist kan je verhalen schrijven over dingen die volgens jou scheef zitten, en bij een vakbond kom je op voor andere mensen. Dus als journalist bij een vakbond heb ik eerder een tevéél aan zingeving dan te weinig.
Warmte
Maar goed, ook bij een vakbond kan het altijd beter. Zo doen mijn collega’s en ik hun best om geen kartonnen bekertjes meer te gebruiken van de koffieautomaat. Ik neem een stenen beker mee van thuis, maar zo’n stenen beker trekt meteen de warmte uit je – toch al niet al te hete - automatenkoffie. Dus dan drink je de hele dag halflauwe bakken.
Boycot
Gelukkig heb ik ook een stevige herbruikbare plastic beker, gekocht bij een grote Amerikaanse koffieketen. Daar kom ik vaak – tenminste, bij de Nederlandse vestigingen – totdat ik van een vriend hoor dat die gasten in ons land geen cent belasting betalen. Dus besluit ik van de ene op de andere dag om die zaak te boycotten. Wat ontzettend jammer is, want hun latte macchiato en ook hun tschai latte zijn echt van hemels niveau.
Netjes
Ik vertel het aan mijn vader, die goedkeurend knikt want hij is ook van eerlijk en rechtvaardig en netjes je belasting betalen en zo – ik heb het niet van een vreemde. Bovendien, zo reken ik zelf eens uit, scheelt die koffie-boycot me een bak geld. Want die Amerikanen zijn lekker maar echt ontzettend duur.
Tja, ik blijf de zoon van een accountant.
Duurzaamheidsbril op de werkvloer - Column week 18
Door mijn werk kom ik op veel verschillende kantoren en als er tijd en ruimte voor is, dan zet ik mijn duurzaamheidsbril op. Ik neem je mee langs een paar van mijn ervaringen. 😉
Welkom op kantoor
Bij binnenkomst op dit kantoor in Den Haag vallen me meteen de grote, groene (echte!) planten op én de afvalscheidingsbakken. Een mooie ontvangstruimte met verschillende soorten zitjes en warme kleuren en natuurlijke materialen. Een schommelstoel, een lekkere luie bank, leuke tafeltjes en op de bar een grote bak fruit. Ja, zo’n groene en gezonde werkomgeving, dat doet de kantoor-mens goed.
💡 Groen op kantoor is niet moeilijk, wel fijn!
500 en meer
Vorig jaar was ik betrokken bij de organisatie van een groot evenement en met één simpele vraag heb ik ervoor gezorgd dat de lunch op dat evenement (met 500+ deelnemers) vegetarisch was. Een kleine actie met een mooi resultaat. In m'n eentje moet ik bijna 1,5 jaar vegetarisch eten voor een vergelijkbaar resultaat 😉
💡 Stel een vraag en maak impact!
Gezellige kerstborrel
Stel je voor: een kerstborrel met bijna 100 mensen. Het is onwijs gezellig, lekkere hapjes, mooie speech van de CEO. En… het is snikheet. Ik vraag of de verwarming wat lager kan (hij staat op 21?!), maar dat gaat niet, want het wordt centraal geregeld voor het hele pand (17 verdiepingen). Mijn duurzame hart bloedt, wat een energieverspilling!
En dit zie ik vaker: centraal geregelde verwarming, ramen die niet open kunnen, slechte ventilatie. Slecht voor de gezondheid en heel slecht voor de portemonnee. En we zijn thuis nu toch allemaal gewend om het wat frisser te hebben? En voor de hersens is het toch beter als het niet te warm is?
Wat ik deed? Even niets, want het was de kerstborrel en ik was gast. Geen goeie timing zeg maar. Staat de verwarming bij jou op kantoor te hoog, dan kun je dat natuurlijk aankaarten. Dit verzoek kan de werkgever toch alleen maar goedkeuren, want het scheelt geld?!
💡 Dat kan lager!
Zoveel broodjes……
Het is lunchpauze van een bijeenkomst, die ik faciliteer. Een buffet met lekkere broodjes en soep staat klaar. Maar…. de helft van de mensen die verwacht werd is, zonder afmelden, niet gekomen. Er blijven dus gigantisch veel (gesmeerde) broodjes over en die zullen weggegooid worden, dat moet van de warenwet. Grrr… ik krijg buikkramp bij het idee.
We mogen wel de schaal mee naar onze vergaderzaal nemen en tijdens het middagprogramma gaan nog een paar broodjes op. Verder vraag ik zakjes, zodat mensen het mee naar huis kunnen nemen.
💡 Geef de juiste aantallen door en voorkom verspilling!
Werk druk, druk werk?
Ik heb een afspraak met een manager bij een leuke organisatie. Bij binnenkomst op het kantoor ziet ze me en zegt ‘ik moet even iemand bellen en dan kom ik’. Even later zet ze zich naast mij aan tafel, maar binnen een minuut gaat de telefoon en loopt ze de kamer weer uit om dit gesprek te voeren. Gaat lekker zo. Ze komt gestrest op me over en ze werkt er net? Oef, zou dit de sfeer hier zijn?
Er blijken echt heel veel vacatures te zijn en tja, alles moet gedaan worden, dus werkt iedereen zich een slag in de rondte. Ik vraag me af hoe lang zij en haar collega’s dit volhouden? Klinkt niet heel gezond en duurzaam.
Een dag later in een andere organisatie ben ik uitgenodigd om een workshop ‘van werkdruk naar werkplezier’ te geven en hebben we een mooi gesprek over het belang van pauzes, op de rem trappen, vertragen. Over het belang van een goede balans tussen energiegevers en energievreters. En dat dat betekent dat je keuzes moet maken, als individuele medewerker, als manager, als directie…
💡 Werkdruk ombuigen naar werkplezier? Maak keuzes!
Doortje ‘t Hart